Ngày lễ Thất Tịch có nguồn gốc từ Trung Quốc, xuất phát từ câu chuyện Ngưu Lang Chức Nữ. Dù bắt nguồn từ một truyền thuyết chung, mỗi quốc gia Á Đông đều có cách thể hiện ngày lễ này rất đặc sắc theo các riêng của mình.
Ý nghĩa và nguồn gốc cái tên Thất tịch?
Ngày lễ Thất Tịch hay còn gọi mùa tình nhân phương Đông rơi vào mùng 7 tháng 7 Âm lịch, gắn liền với sự tích Ngưu lang Chức Nữ.
Ngưu Lang là một anh chàng chăn trâu lương thiện đem lòng Chức Nữ – một nàng tiên dệt vải trên thiên giới, chuyên dệt các đám mây ngũ sắc trên bầu trời. Hai người đã kết duyên vợ chồng và có 2 người con, một trai một gái, cùng nhau trải qua những năm tháng hạnh phúc
Một ngày kia, Chức Nữ phải trở về thiên đình theo lệnh của Ngọc Đế, Ngưu Lang đau khổ đuổi theo nhưng bị chặn lại bởi con sông Thiên Hà, ranh giới giữa cõi phàm và cõi tiên. Ngưu Lang ở đó chờ đợi Chức Nữ, mãi không chịu rời đi. Cũng từ đó, bên cạnh sông Thiên Hà có thêm một vì sao, mọi người gọi đó là sao Ngưu Lang
Cảm động tấm chân tình của Ngưu Lang, Vương Mẫu đã cho phép hai người gặp nhau mỗi năm một lần vào ngày Thất Tịch. Lúc này, đàn quạ trời sẽ dùng thân mình tạo thành một chiếc cầu, gọi là cầu Ô Thước để Ngưu Lang và Chức Nữ gặp được nhau
Tương truyền rằng, vào ngày này, khi hai người gặp lại nhau, những giọt nước mắt hạnh phúc của họ rơi xuống trần hóa thành cơn mưa và được đặt tên là mưa ngâu.
Lễ Thất Tịch ở Trung Quốc
Trung Quốc là nơi khởi nguồn của truyền thuyết Ngưu Lang Chức Nữ và, lễ Thất Tịch được coi là ngày hội truyền thống lâu đời. Các cô gái trẻ sẽ trưng bày các món đồ nghệ thuật tự tạo, trổ tài khéo tay làm món xảo quả, khắc trái cây thành các hình bông hoa, trổ tài may vá khéo léo và cầu mong lấy được một tấm chồng tốt
Ngoài ra còn có những tập tục độc đáo và thú vị như các cô gái sẽ thi nhau ném những cây kim vào một bát nước và cầu mong nó không chìm để thể hiện tài may vá, thêu thùa.
Lễ Tanabata ở Nhật bản
Lễ Hội Tanabata (七夕 – Thất Tịch) được coi là lễ hội lãng mạn nhất của xứ sở Phù Tang, lễ hội này để tưởng nhớ đến hai vị thần là Orihime (sao Chức Nữ) và Hikoboshi (sao Ngưu Lang).
Vào những ngày lễ hội Tanabata, người ta thường viết những lời cầu nguyện vào một mảnh giấy nhỏ đủ màu sắc và sau đó treo chúng lên cành tre. Ngoài ra. nhiều đôi lứa đang yêu cũng tới các đền thờ để cầu nguyện, những người trẻ thì mong sớm tìm được ý trung nhân.
Một biểu tượng khác của lễ hội Tanabata là những cột giấy Fukinagashi năm màu sắc trong ngũ hành được ví như những sợi chỉ may vá của Orihime, đây cũng là một trong bảy vật trang trí được xem như vật trung gian mang lời cầu nguyện của con người đến với tổ tiên và thần linh.
Lễ Thất Tịch ở Hàn Quốc
Lễ Thất Tịch trong tiếng Hàn gọi là Chilseok (칠석 – Thất Tịch), với truyền thuyết Ngưu Lang Chức Nữ gặp nhau vào ngày mùng 7 tháng 7 âm lịch. Ngày này, người Hàn Quốc tắm để cầu mong có sức khỏe tốt, ăn bánh bột mì và bánh nướng truyền thống. Ở lễ hội, họ thường mặc đồ truyền thống và chơi những trò chơi nhân gian thú vị.
Ông Ngâu bà Ngâu ở Việt Nam
Người Việt có câu:
Đồn rằng tháng bảy mưa ngâu
Con Trời lấy chú chăn trâu cũng phiền.
Đây chính là câu ca dao nói về chuyện tình của Ngưu Lang Chức Nữ mà người Việt gọi là ông Ngâu bà Ngâu Chữ “Ngâu” chính là đọc chệch từ chữ Ngưu mà ra. Trong ngày lễ, các đôi lứa yêu nhau thường đến chùa, làm lễ và cầu mong cho tình duyên son sắt, bền lâu, và nếu trời không mưa, các đôi thường cùng nhau ngắm sao Ngưu Lang – Chức Nữ và thề hẹn. Đặc biệt, giới trẻ còn đùa vui với nhau rằng ăn chè đậu đỏ để được may mắn trong tình duyên, sớm tìm được ý trung nhân, còn các cặp đôi sẽ bên nhau bền lâu hơn.
